Giấc ngủ của trẻ bao gồm nhiều chu kỳ ngủ. Mỗi chu kỳ ngủ của trẻ có hai giai đoạn: bắt đầu với giai đoạn ngủ sâu (non-REM) – mắt trẻ không di chuyển nhanh liên tục và kết thúc bằng giai đoạn ngủ động (REM) – mắt trẻ di chuyển nhanh liên tục.
Trong giai đoạn ngủ sâu lại được chia thành các khoảng nhỏ: đầu tiên là trẻ buồn ngủ, mắt díp lại; sau đó trẻ sẽ ngủ nông, trẻ có thể cựa quậy người, dễ giật mình vì tiếng động, kích thích di chuyển nhỏ; rồi trẻ ngủ sâu và rất sâu – lúc này trẻ không di động, cựa quậy người nữa và thật sự chìm sâu vào giấc ngủ. Trong giai đoạn ngủ sâu, não sẽ thật sự “nghỉ ngơi”, và vì vậy, rất khó để đánh thức dậy.
Ngược lại, giai đoạn ngủ động (REM) trong chu kỳ ngủ của trẻ, trẻ rất dễ tỉnh giấc, giật mình, dù là chỉ do một tiếng động nhỏ. Đây là giai đoạn não của trẻ hoạt động nhiều, và cũng là giai đoạn mà người ta hay có những giấc mơ. Nhất là với trẻ nhỏ, thì giai đoạn ngủ động rất quan trọng trong việc kích thích và hoàn thiện quá trình phát triển não bộ. Ngoài ra, theo các chuyên gia thì thời gian dành cho ngủ động còn có ý nghĩa sinh tồn. Vì trong những tháng đầu đời này, trẻ rất mong manh, dễ bị tổn thương, không có nhiều năng lượng dự trữ, hay khả năng tự vệ… nên ngủ động nhiều trẻ sẽ dễ tỉnh để báo động cho ba mẹ biết trẻ cần gì, cảm thấy ra sao… để ba mẹ đáp ứng kịp thời cho bé, chẳng hạn như là bé đói thì cho bé ti mẹ chẳng hạn.
Trong thời gian 6 tháng đầu đời thì thời gian ngủ động của trẻ chiếm tới 50% chu kỳ ngủ, bởi vậy mà ba mẹ sẽ thấy bé con ngủ mà hay vặn vẹo, uốn éo thường xuyên, nhưng ba mẹ thấy đấy, đây là biểu hiện hoàn toàn bình thường ở trẻ, không có gì đáng lo cả.
